Bài viết này được đăng tại anhben.com, không được copy dưới mọi hình thức.
Mục lục
1- Các quy ước trong Python
Cũng như các ngôn ngữ khác Python có một số các quy ước về đặt tên, chẳng hạn quy tắc đặt tên biến (variable), hàm (function), lớp (class), module, ...
Để tài bản cài đặt cho Windows, bạn click vào ô Windows và trình duyệt sẽ tự động tải về bản cài đặt cho bạn. Sau khi tải về bản cài đặt, các bạn thực chạy tệp được tải về.
Một tên được bắt đầu bằng các chữ cái viết hoa (A-Z), hoặc viết thường (a-z), hoặc kí tự gạch dưới ( _ ), theo sau đó có thể là các kí tự khác hoặc không có gì.
Python không chấp nhận các kí tự: @, $ và % xuất hiện ở trong tên.
Python là một ngôn ngữ lập trình có phân biệt chữ viết hoa và chữ viết thường, MyObject và myobject là hai tên khác nhau.
Một số quy tắc đặt tên trong Python:
- Tên lớp (class) nên bắt đầu bằng một kí tự viết hoa, tất cả các tên khác đều bắt đầu bằng kí tự biết thường.
- Một tên được bắt đầu bằng dấu gạch dưới cho bạn biết rằng tên đó là riêng tư (private).
- Một tên được bắt đầu bằng hai dấu gạch dưới tức là tên đó rất riêng tư.
- Nếu một tên được bắt đầu bằng hai dấu gạch dưới và kết thúc cũng bằng hai dấu gạch dưới thì tên đó là một tên đặc biệt được Python định nghĩa sẵn.
2- Các từ khóa trong Python
Các từ khóa trong Python không nhiều, chúng không thể được dùng để đặt tên và không có ký tự viết hoa. Dưới đây là danh sách tất cả các từ khóa trong Python:
and assert break class
continue def del elif else
except exec finally for
from global if import in is
lambda not or pass
raise return try yield while
Danh mục các từ đặc biệt:
None True False
self cls class_
Các hàm thông dụng
__import__ abs all any apply
basestring bin bool buffer callable
chr classmethod cmp coerce
compile complex delattr dict dir
divmod enumerate eval execfile
file filter float format frozenset
getattr globals hasattr hash
help hex id input int intern
isinstance issub class iter len
list locals long map max min next
object oct open ord pow print
property range raw_input reduce
reload repr reversed round set
setattr slice sorted staticmethod
str sum super tuple type type
unichr unicode vars xrange zip
3- Lệnh và khối lệnh
Khác với các ngôn ngữ lập trình khác, Python không sử dụng các cặp từ khoá như: “begin” và “end” hay “{” và “}” để mở , đóng một khối lệnh. Thay vào đó Python quy ước các lệnh liên tiếp có cùng khoảng cách thụt đầu dòng (Line Indentation) là thuộc cùng một khối lệnh.
if True:
print ("Hello")
print ("True")
else:
print ("False") Nếu bạn viết như sau sẽ bị thông báo lỗi:
Quy tắc viết một lệnh (Statement) trên nhiều dòng:
Thông thường một lệnh (statement) của Python được viết trên 1 dòng, và ký tự xuống dòng nghĩa là kết thúc lệnh đó. Tuy nhiên có những lệnh dài, và bạn muốn viết trên nhiều dòng, bạn cần thông báo với Python ý định của bạn. Sử dụng dấu \ để nói với Python rằng lệnh bao gồm cả dòng tiếp theo. Ví dụ:
value = 1 + 2 + 3
Quy tắc viết nhiều lệnh trên một dòng
Bạn có thể viết nhiều câu lệnh trên một dòng, bạn cần phải sử dụng dấu chấm phẩy ( ; ) để ngăn cách giữa các câu lệnh. Ví dụ:
a = 'One'; b = "Two"; c ="Three" 4- Quy tắc viết một chuỗi
Python cho phép bạn sử dụng cặp dấu nháy đơn ( ' ), hoặc cặp dấu nháy kép ( " ) để biểu thị một chuỗi (String) trên một dòng:
str1 = 'Hello every body' str2 = "Hello Python"
Nếu một chuỗi viết trên nhiều dòng bạn cần sử dụng một cặp 3 dấu nháy kép (Và không cần sử dụng dấu \ ):
multiLineStr = """This is a paragraph. It is made up of multiple lines and sentences."""
5- Chú thích (Comment)
Kí tự thăng (#) không nằm trong chuỗi sẽ bắt đầu một dòng chú thích (Comment). Tất cả các kí tự phía sau nó cho đến khi hết dòng được xem là một phần của câu chú thích và bộ thông dịch (interpreter) của Python sẽ bỏ qua chúng khi chạy chương trình.
# First comment print ("Hello, Python!") # second comment # This is a comment. # This is a comment, too. # This is a comment, too. print ("Finish")
6- Các phiên bản ngữ pháp Python
Hiện nay phiên bản mới nhất của Python là 3.x, Python 3.x có các quy định về ngữ pháp chặt chẽ hơn so với Python 2.x, Các tài liệu hướng dẫn Python trên Internet hiện nay phần lớn đang sử dụng ngữ pháp 2.x và có thể nó làm bạn bối rối vì bạn đã học theo hướng dẫn mà vẫn bị thông báo lỗi.
Ví dụ
Để in ra màn hình dòng chữ "Hello World", trong phiên bản 2.x bạn sử dụng dòng lệnh "print" mà không cần cặp dấu ngặc ( ):
# Ngữ pháp Python 2.x print "Hello World"
Với Ngữ pháp Python 3.x để in ra dòng chữ "Hello World" bắt buộc bạn phải để nó trong dấu ngặc ( ), nếu không sẽ bị thông báo lỗi.
# Ngữ pháp Python 3.x print ("Hello World")
Như vậy khi tạo một project bạn cần phải chỉ rõ bạn sẽ sử dụng ngữ pháp phiên bản nào. Dưới đây là minh họa "Tạo một project" trên Eclipse, và chỉ định "Ngữ pháp Python" phiên bản 3.6.
